“Гэр бүлийн хөгжил оролцоо” чуулган боллоо

Жендэрт суурилсан хүний эрхийн хүндэтгэх аяны хүрээнд ЗДТГ,  Нийгмийн бодлогын хэлтэс, Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газар хамтран “Гэр бүлийн хөгжил оролцоо” аяныг сарын хугацаанд өрнүүлэн  гэр бүл рүү чиглэсэн олон талт арга хэмжээг зохион байгуулж байна.  Тэдгээрийн нэг нь гэр бүлийн тогтвортой байдал, эцэг эхийн хамтын хариуцлага, гэр бүлийн харилцаа, гэр бүл төлөвлөлтийн талаар залуу гэр бүл, олон нийтийг соён гэгээрүүлэх, гэр бүлийн сайн сайхан байдлыг бүрдүүлэх зорилгоор өнөөдөр зохион байгуулсан  “Гэр бүлийн хөгжил оролцоо” чуулган юм.
Чуулганд Засаг даргын орлогч А.Түвшинжаргал, ЗДТГ-ын Нийгмийн бодлогын хэлтсийн дарга А,Бумансор  Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамны Гэр бүлийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын Хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн хэлтсийн дарга М.Цогтбаатар, Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Гэр бүл хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газрын Гэр бүл, хүүхдийн хөгжлийн хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Л.Бадамцэцэг болон гэр бүл судлаачид оролцлоо.

Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамны Гэр бүлийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын Хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн хэлтсийн дарга М.Цогтбаатар “Гэр бүлийн үнэ цэнийг ойлгуулах, түгээн дэлгэрүүлэх чиглэлээр Орхон аймаг сарын аян өрнүүлж, нэлээдгүй ажлыг зохион байгуулж байгаад талархал илэрхийлье.  Бусад аймгуудад жишиг болохуйцаар санаачлагатай олон ажлыг өрнүүлж байна” хэмээн Монгол улсын гэр бүлийн бодлого түүний хэрэгжилт” сэдвээр илтгэл тавилаа.

Монгол Улс 1999 онд Гэр бүлийн харилцааг зохицуулах хуультай болж түүнээс хойш даруй 23 жил мөрдөж байна. Энэ хугацаанд 7 удаа нэмэлт өөрчлөлт оруулсан  байдаг. Тэгвэл энэ цаг үед  зайлшгүй шинэчлэх шаардлага зүй ёсоор тулгарч хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг боловсруулж байна. Шинэчилсэн найруулгаар гэр бүлийн харилцаанд тулгамддаг орхигдсон олон асуудал ойлгомжтой болно гэсэн хүлээлт нийгэмд байгаа юм.
"Алсын хараа 2050" зэрэг урт хугацааны хөгжлийн бодлогын баримт бичгүүдэд хүн амын тогтвортой өсөлтийг дэмжиж, идэвхтэй бүтээлч иргэн, гэр бүлийг төлөвшүүлнэ, гэр бүл хүүхэд залуучууд,ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн эрхийг дээдэлсэн, нийгмийн бүх оролцоог хангасан хүний хөгжлийн цогц бодлого хөгжүүлнэ гэж тусгасан байдаг.

Гэр бүлийн тухай хуулийн төсөлд тусгаж буй шинэ зохицуулалтаас дурьдхад...

• Гэр бүлийн орчинд, хүүхдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах, эцэг эхийн эрх үүрэг хариуцлагыг тодорхой болгох зохицуулалт тусгах,
• Гэр бүлийн гишүүдийн эд хөрөнгө зохицуулалт, ялангуяа хүүхдийн эд хөрөнгийн зохицуулалтыг бий болгох,
• Эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийг гэр бүлийн орчинд өсгөн хүмүүжүүлэх хууль эрх зүйн үндэслэлийг бий болгох гээд олон зүйлийг шинээр тусгаж байна.

Монгол Улсад жилд 16 мянга гаруй иргэн гэрлэлтээ албан ёсоор бүртгүүлдэг ч жилд 3300-3400 салалт бүртгэгддэг нь сэтгэл эмзэглүүлсэн тоо болохыг Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Гэр бүл хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газрын Гэр бүл, хүүхдийн хөгжлийн хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Л.Бадамцэцэг хэлсэн. Энэ бол албан ёсны бүртгэлтэй гэр бүл салалтын статистик тоо. Үүний цаана бүртгүүлээгүй  хэчнээн салалт байгааг хэлэх боломжгүй гэдгийг чуулганд оролцсон гэр бүл судлаачид  хэлж  байв.

Монгол Улсын 3 сая 300 мянган иргэн 98712 гэр бүлтэй. 2021 онд хийсэн судалгаагаар архины хамааралтай 90 мянга гаруй хүн бий гэж гарчээ. Энэ нь 9 гэр бүл тутамд нэг архины хамааралтай хүн байна гэсэн үг юм.

Орхон аймаг  29,075 өрх айлтай, үүнээс 2021 онд 480 хос гэрлэлтээ бүртгүүлж, шинээр 2,231 хүүхдийг иргэний бүртгэлд бүртгэсэн нь өнгөрсөн оноос  гэрлэлт 13.8 хувиар өсч, гэр бүл цуцлалт 13,5 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна.  Аймгийн хүн амын 38,0 хувийг 15-34 насны  залуучууд эзэлж, хөдөлмөрийн насныхны 40,0 гаруй хувийг залуучууд бүрдүүлж байна.
Гэр бүлийн талаар төрөөс баримтлах бодлогыг гэр бүлд итгэл найдвар хүлээлгэх замаар нийгмийн хөгжлийн аливаа асуудлыг гэр бүлд төвлөрүүлж шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзэн хүүхдийн хүмүүжил төлөвшил, залуучуудын ажил мэргэжил, ажлын байр, ахмад үеийнхний асрамж хамгаалал, эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн нийгэм дэх тэгш оролцоо зэрэг асуудлыг эхлээд гэр бүлийн хүрээнд шийдвэрлэгдэх боломжоор хангах зорилгоор  Засаг даргын захирамжаар  сар бүрийн 4 дэх долоо хоногийн “Бямба” гарагийг аймгийн хэмжээнд “Гэр бүлийн хөгжлийн өдөр” болгосон билээ.